Populaire fiets

Ik zou je niet uit kunnen leggen waarom het zo is, maar dat het zo is staat vast. Ik heb het over de populariteit van de zogeheten oma fiets, voornamelijk tijdens de middelbare school. Zelf wilde ik ook  at any cost een oma fiets om op naar school te fietsen. Als ik daarop terugkijk dan deed ik het alleen omdat het nou eenmaal hoorde. Als jongen op in de puberteit is een oma fiets haast niet weg te denken. Enfin, mijn ouders vonden het prima want een standaard oma fiets is relatief goedkoop. Op iets oudere puberale leeftijd komen de scooters en rijbewijzen natuurlijk kijken, maar we gaan er even vanuit dat zoiets vooralsnog niet aan de orde is.

Degelijk ontwerp

Oma fietsen zijn traditioneel gezien erg simpel. Een goed, degelijk frame met een terugtraprem en een bagagedrager. De genialiteit van het product is dat de basis het degelijke frame is. Goed, als je geregeld lange afstanden fietst dan mis je de versnellingen en velgremmen wel, maar als je alleen maar naar school hoeft te fietsen dan volstaat zo’n simpel design. Veel mensen wijten dit aan de oer-Hollandse degelijkheid van de fiets. Nou is het sowieso discutabel om kwaliteit te meten aan de leeftijd van het ontwerp, maar er is nog meer op te merken aan die claim. Op het oog klinkt het erg geloofwaardig. Oma fietsen waren in de Tweede Wereldoorlog al gebruikelijk in Nederland, en daarbovenop is Nederland zo’n beetje hét fietsland van de wereld. Ondanks de sterke aanwijzingen komt de oma fiets oorspronkelijk toch echt niet in Nederland tot stand.

Oer-Engels, of oer-Duits?

Oké ik geef het meteen toe, geen van beide beschrijvingen klinkt goed, maar het is wel waar. Aan het einde van de 19e eeuw stonden de oma fietsen al te pronken in catalogi in Engeland en Duitsland. Wie het oorspronkelijke dames-model heeft ontworpen is nooit duidelijk geworden. Wel staat het dus vast dat het model dat wij kennen als de oma fiets eerder te koop was in enkele andere Europese landen. De naam voor deze fiets was respectievelijk Loop frame, Schwanenhals, en Cadre courbé in Engeland, Duitsland en Frankrijk. Deze feiten zijn eigenlijk een beetje in de vergetelheid geraakt, en zodoende is het collectieve idee ontstaan dat een oma fiets iets oer-Hollands is. Uiteraard zal ik wel toegeven dat de oma fiets als uitzicht op straat, en het begrip in het algemeen wel iets is dat al generaties lang bestaat in Nederland. Dus ondanks dat het ontwerp niet zo Hollands is als menig mens denkt, is de traditie dat wel.